Leren doe je vanuit ontspanning. Zo, dan heb ik dat maar vast gezegd. In de decembermaand kon ik aan mijn kind weer heel mooi zien dat ‘leren’ een proces is, met veel beweging, en het laat zich niet forceren. De hele adventtijd was er ’s morgens op het schoolplein een gezellige vuurkorf met muziek. Een knus kwartiertje waarin jong en oud hun talent kon laten horen. Kinderen en ouders verzamelden zich om te luisteren naar de muzikanten. Zo niet mijn kind. Die vond dit fenomeen op zijn zachtst gezegd ontregelend.
Leren is bewegen
Leren gaat niet in een rechte lijn. Het gaat niet om een hapklaar aanbod dat je kind eventjes kan ‘uploaden’ in het eigen systeem. Je kind leert niet omdat jij dat bepaalt. Welnee. Leren doet ieder op een eigen moment, een eigen manier. Via de zintuigen en sowieso op meerdere niveaus. Je kunt bijvoorbeeld iets leren door het in je spiergeheugen op te slaan, in je hart of in je hoofd. Soms gaat iets vanzelf of heel snel, soms moet je flink wat stappen zetten voordat je het onder de knie hebt.
Lees ook Kinderen leren sneller als je ze met rust laat.
Die stappen kunnen ook onzichtbaar gezet worden, diep van binnen. Zo lag voor mijn kind de uitdaging in de chaos. De nieuwe structuur op het schoolplein. In plaats van het verzamelen op een vaste plek en rustig de school in gaan, stond iedereen nu kriskras door elkaar op het plein. Elke dag klonk er ander geluid. Van viool tot fluit, zachte kleuterstemmetjes tot indringende misthoorn. Niet iedereen kan zoveel informatie al doende opnemen in het eigen systeem. Voor sommigen moet dat leerwerk in stilte gebeuren. Dus ja. De meeste dagen verstopte mijn kind zich in een uithoek van de speelplaats. Ver van de drukte.
Herhalend ritme
Zo ging het dag na dag. Tot vandaag. Ineens lukte het wel om erbij te blijven. Vandaag stonden mijn kind en ik zij aan zij te luisteren naar de zingende kinderen. ‘Herhaling is de moeder van de didactiek’, riep één van mijn docenten vroeger telkens weer. Dus dat zinnetje blijft inderdaad al jaren bij me. Ik dwong mijn kind niet om vooraan te staan bij het vuur. Ik liet hem de ruimte om zich te verschansen op een stil plekje. Vanuit zijn veilige hoekje kon hij kijken, luisteren en voelen. Iedere dag kreeg hij een nieuwe kans om te wennen, om zich de ongewone situatie eigen te maken.
Lees hoe de vrije school hiermee omgaat in 12 dingen die mijn vrijeschoolkind beheerst en ik niet.
Er waren dagen bij dat ik er zo van baalde. Waarom kon hij nu niet genieten van dit fijne samenzijn? Wat zit hem dwars? Er waren dagen dat we het oversloegen. Zo laat mogelijk het plein op kwamen. Even pauze van het leerproces. Verwerkingstijd. En dan, op een onverwacht moment, is het werk gedaan. De materie zich eigengemaakt en hij kan meedoen met de anderen.
In dit fijne ebook dat ik voor KiiND schreef, lees je over deze en andere aspecten van leren; in verbinding, vertrouwen en vrijheid.